Hurşit Güneş, Milliyet , 03 Ekim 2007
Son bir haftadır kamuoyunda Türkiye'nin Malezya olup olmayacağı tartışılıyor. Kuşkusuz Malezya ile kasıt siyasal rejiminin İslamileşmesi. Ancak bir ülkenin siyasal rejimin değişmesinin ardında sadece toplumsal özelliklerin olması yetmez. Onu besleyen ekonomik özellikler de gerekir. Türkiye ekonomisinin Malezya'ya benzeyen yönleri olduğu kadar benzemeyen yönleri de var.
Özellikle belirtilmesi gereken konu Malezya'da ekonomik faaliyetin kimler tarafından yürütüldüğü. Malezya'da azınlık bulunan Çinliler iş dünyasında egemen olmuşlar, Müslümanlar ise siyaset ve bürokraside etkin olmuşlar. Ancak Mahatir Muhammet tarafından bu konuda bazı önlemler alınarak Müslümanların iş dünyasında bulunmaları teşvik edilmiş. Fakat bu durum devletin Müslümanlığı toplumsal yaşamda bir avantaj haline getirerek rejimi de sarsmış. İki ülkeyi ekonomik açıdan karşılaştıralım:
Farklar fazla
---Malezya'nın yüzölçümü Türkiye'nin yarısı, nüfusu ise neredeyse üçte biri.. Yani daha fazla toprakla daha az bir nüfus doyurulmakta. İklim ise çok daha yağışlı..
---Malezya'da kişi başına gelir Türkiye'den (5.500 dolar) çok daha fazla: 12.700 dolar kadar.
---Malezya'da tarım gayet güçlü. Buna rağmen tarımın milli gelirdeki yüzde 10'dan daha az. Türkiye'de ise tarımda büyük sorunlar yaşanıyor.
---Malezya'da dış ticaret açığı sorunu olmadığı gibi fazlalık var. Türkiye'de ise aşırı düzeyde.
---Dış ticaret fazlası veren Malezya'nın ihracatı yaklaşık 100 milyar dolar. Diğer bir deyimle, ihracatın milli gelire oranı Türkiye'de yüzde 25, Malezya'da ise yüzde 33.
---Malezya dış borçlarının yüzde 70'i kadar döviz rezervi bulundururken Türkiye (toplam dış borç stoku açısından) bunun yarısı kadar rezerve sahip.
---Türkiye madenler bakımından (krom ve bor dışında) pek güçlü değil. Sektörün milli gelirdeki payı yüzde 1.5.
---Malezya'da hem kalay bol, hem de 1970'lerden bu yana petrol ve doğalgaz çıkmakta. Madencilik kesiminin milli gelir içinde payı yüzde 11.
---Enflasyon Türkiye'den farklı olarak yüzde 2'lere kadar düşmüş durumda.
---İşsizlik oranı Türkiye'nin 1/3'ü. Türkiye'de yüzde 9'lardayken, Malezya'da yüzde 3.5 kadar.
---İnşaat kesimi Türkiye'de milli gelirin yüzde 5'i, Malezya'da da yüzde 4'ü.
Malezya'nın en bilinen özelliği 1997 yılında Asya krizi çıktığında uzatılan IMF elini geri çevirmesi. Malezya buna rağmen diğer Asya ülkelerinden daha hızlı toparlandı. O zamanki Malezya lideri Mahatir Muhammet sermaye akımlarına sınır getirerek bu konuda çok önemli bir başarı elde etti.
Mahatir'in mahareti
Krizin öncesinde Malezya ekonomisinin temel dengelerinin sağlıklı olması Dr. Mahatir Muhammed'in sermaye kontrol kararını almasını kolaylaştırıcı bir etken olmuştu. Kriz ile birlikte ringgitin aşırı değer kaybetmesinin en önemli nedenlerinden biri de, Singapur kaynaklı spekülatörlerin yüksek faiz teklif ederek topladıkları ringgiti devalüasyon beklentisi ile düşük fiyatla satmaları olmuştu. Malezya bankaları bir anda ringgit sıkıntısı çekmeye başlamış, bunu önlemek amacıyla Malezya Hükümeti yurtdışına çıkan ringgitin 1 ay içerisinde geri dönmemesi durumunda bir daha yurda dönmesine izin verilmeyeceğini ilan etmişti. Malezya'ya dönen fonların da belirlenen hesaplarda bir yıl tutulmasına karar verilmişti. Malezya'da bugün ekonomik istikrar olduğu ve bunun yanı sıra toplumsal yaşamın hızla İslamileştiği söylenebilir. Bu da bir anlamda Türkiye'ye benziyor. Ama iki ülkenin gerek sosyal, gerekse ekonomik açıdan oldukça farklı olduğu gözden kaçmamalıdır.